Nằm bên dòng sông Hồng hiền hòa, đền Tam Giang là một trong những địa điểm tâm linh linh thiêng bậc nhất ở đất Tổ Phú Thọ, thu hút du khách thập phương đến chiêm bái và cầu bình an. Không chỉ nổi bật với kiến trúc cổ kính mang đậm dấu ấn lịch sử, đền còn là nơi thờ Thần Bạch Hạc – vị thần gắn liền với truyền thuyết lập quốc và bảo vệ bờ cõi. Vì vậy, hành trình khám phá đền Tam Giang không chỉ là chuyến đi về cội nguồn mà còn mang đến những trải nghiệm văn hóa, tâm linh đặc sắc giữa không gian thanh tịnh và trầm mặc.
Mục lục
Đền Tam Giang tọa lạc tại phường Bạch Hạc, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ – vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi hội tụ nhiều di tích văn hóa và tâm linh quan trọng của cả nước. Nằm ngay ngã ba sông nơi giao hòa giữa sông Hồng, sông Lô và sông Đà, ngôi đền không chỉ có vị trí phong thủy đặc biệt mà còn là điểm đến thu hút du khách trong hành trình về với cội nguồn dân tộc.
Cụ thể, đền Tam Giang nằm tại tổ 15, khu phố 6, phường Bạch Hạc, thành phố Việt Trì. Từ trung tâm thành phố Việt Trì, du khách chỉ mất khoảng 15 phút di chuyển bằng xe máy hoặc ô tô để đến được đền. Khuôn viên đền nằm sát bờ sông, có không gian yên bình và thanh tịnh, rất thích hợp cho các hoạt động chiêm bái, lễ cầu an hay cầu tài lộc.
Đền Tam Giang có lịch sử lâu đời, gắn liền với truyền thuyết và tín ngưỡng dân gian vùng đất Bạch Hạc – nơi được xem là cửa ngõ thiêng liêng của đất Tổ Hùng Vương. Theo sử sách và các truyền thuyết dân gian, đền được xây dựng để thờ Thần Bạch Hạc – một vị thần có công lập làng, trấn giữ vùng ngã ba sông, bảo vệ nhân dân khỏi thiên tai, giặc giã. Ngài được tôn vinh là Thành hoàng làng và là vị thần thiêng liêng được người dân trong vùng kính ngưỡng qua nhiều thế kỷ.
Trải qua bao biến thiên của lịch sử, đền Tam Giang từng nhiều lần được trùng tu, tôn tạo, song vẫn giữ được nét cổ kính và giá trị văn hóa tâm linh nguyên bản. Ngôi đền không chỉ là nơi thờ tự, mà còn là một biểu tượng văn hóa của vùng Bạch Hạc – Việt Trì, góp phần tạo nên bức tranh tín ngưỡng đặc sắc của đất Tổ Phú Thọ. Hàng năm, đền Tam Giang đón hàng nghìn lượt khách thập phương về dâng hương, lễ bái, nhất là vào dịp đầu xuân và các ngày lễ lớn.
Đền Tam Giang không chỉ nổi bật với giá trị tâm linh mà còn gây ấn tượng mạnh mẽ bởi kiến trúc cổ kính, mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống của vùng đất Tổ. Được xây dựng theo lối kiến trúc đặc trưng của các đền thờ cổ, đền Tam Giang sở hữu những yếu tố độc đáo, tạo nên sự hài hòa giữa thiên nhiên, tâm linh và nghệ thuật kiến trúc.
Đền có kết cấu 3 gian, với mái ngói cong vút, được xây dựng theo lối cổ truyền, kết hợp với các họa tiết tinh xảo trên các cột gỗ, đầu đao. Các mái vòm của đền được thiết kế theo hình chữ “V” ngược, thể hiện sự vững chãi, bảo vệ cho nhân dân trong vùng. Đặc biệt, các chi tiết chạm khắc gỗ tinh xảo trên cột, xà, mái đền đều phản ánh những giá trị văn hóa, tín ngưỡng dân gian đặc sắc của người dân vùng Bạch Hạc.
Tại gian thờ chính, đền Tam Giang đặt bức tượng Thần Bạch Hạc uy nghi, được tôn thờ như vị thần bảo vệ, trấn giữ vùng đất này. Tượng Thần Bạch Hạc có kích thước lớn, được chạm khắc tỉ mỉ, thể hiện sự linh thiêng, uy quyền của vị thần. Những chi tiết chạm trổ trên tượng và các bức tranh tường mô tả sự tích về Thần Bạch Hạc lại càng làm nổi bật vai trò của ngài trong việc bảo vệ đất đai và nhân dân.
Xung quanh đền còn có những công trình phụ trợ như các tòa nhà nhỏ dùng để thờ các vị thần khác, các bệ đá để du khách dâng hương, cúng tế. Các công trình này đều được xây dựng đồng bộ, hài hòa, không làm mất đi vẻ đẹp cổ kính, trang nghiêm của đền.
Lễ hội đền Tam Giang là một trong những lễ hội quan trọng của vùng đất Tổ Phú Thọ, được tổ chức hàng năm để tưởng nhớ và tri ân Thần Bạch Hạc, vị thần có công lập làng, bảo vệ nhân dân và giữ gìn sự yên bình cho vùng đất này. Lễ hội không chỉ mang đậm nét văn hóa tâm linh mà còn phản ánh sự tôn thờ, kính trọng của người dân đối với cội nguồn và các giá trị truyền thống.
Lễ hội đền Tam Giang thường được tổ chức vào dịp mùng 10 tháng 3 âm lịch, trùng với ngày giỗ Tổ Hùng Vương, để tưởng nhớ và tri ân các vị vua Hùng. Đây là thời điểm linh thiêng, thu hút hàng nghìn du khách và người dân địa phương về tham dự, dâng hương, cầu nguyện.
Trong lễ hội đền Tam Giang, các hoạt động chính bao gồm lễ dâng hương và rước kiệu. Lễ dâng hương diễn ra tại gian thờ Thần Bạch Hạc, nơi người dân và du khách đến thành kính tưởng nhớ và cầu bình an. Lễ rước kiệu là một hoạt động quan trọng với kiệu Thần Bạch Hạc được rước qua các con phố chính, thu hút sự tham gia đông đảo của cộng đồng nhân dân địa phương.
Ngoài ra, lễ hội còn có các tiết mục văn nghệ truyền thống như hát xoan và múa rối nước, cùng các trò chơi dân gian như kéo co, đánh đu, ném còn, tạo không khí vui tươi và sôi động. Những hoạt động này không chỉ mang tính giải trí mà còn thể hiện sự gắn kết cộng đồng và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống.
Chính vì vậy, lễ hội đền Tam Giang không chỉ là dịp để tưởng nhớ công lao của Thần Bạch Hạc, mà còn là dịp để người dân Phú Thọ và du khách thể hiện lòng thành kính đối với các bậc tiền nhân, đồng thời cầu mong sự bình an, may mắn cho gia đình và cộng đồng. Lễ hội cũng là cơ hội để duy trì và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, giữ gìn bản sắc dân tộc qua các hoạt động tín ngưỡng, nghệ thuật và thể thao dân gian. Ngoài ra, lễ hội đền Tam Giang còn có ý nghĩa quan trọng trong việc củng cố mối liên kết giữa con người và thiên nhiên, giữa quá khứ và hiện tại và là một sự kiện văn hóa tâm linh mang đậm dấu ấn của vùng đất Tổ Hùng Vương.
Đền Hùng
Nằm trên núi Nghĩa Lĩnh, Đền Hùng là nơi thờ các Vua Hùng – những vị vua đầu tiên dựng nước Văn Lang. Với quần thể đền thờ linh thiêng giữa rừng núi xanh thẳm, nơi đây không chỉ là điểm hành hương quan trọng mỗi dịp Giỗ Tổ mùng 10 tháng 3 âm lịch mà còn là biểu tượng gắn kết tinh thần dân tộc và lòng biết ơn tổ tiên của người Việt suốt nhiều đời nay.
Đền Lăng Sương
Đền Lăng Sương thuộc xã Trung Nghĩa, huyện Thanh Thủy là nơi thờ phụng Đức Thánh Tản Viên và toàn thể gia quyến của ngài. Đền được xây dựng bên dòng sông Đà thơ mộng, mang vẻ đẹp cổ kính và huyền bí, gắn với nhiều truyền thuyết thiêng liêng về thời khai sinh lập quốc. Vì vậy, đây cũng là địa điểm quan trọng trong hành trình về với cội nguồn dân tộc, rất đáng để ghé thăm khi đến vùng đất Tổ.
Đền Mẫu Âu Cơ
Tọa lạc tại xã Hiền Lương, huyện Hạ Hòa, đền Mẫu Âu Cơ là nơi thờ Quốc Mẫu Âu Cơ – người mẹ huyền thoại sinh ra bọc trăm trứng. Đền nằm giữa không gian núi rừng hoang sơ, mang vẻ trang nghiêm và yên bình. Hàng năm, lễ hội đền Mẫu diễn ra vào ngày 7 tháng Giêng, thu hút đông đảo du khách về dâng hương tưởng nhớ công ơn mẹ Âu Cơ khai sinh nòi giống Lạc Hồng.
Điểm đến khoáng nóng Onsen Lynn Times Thanh Thủy
Nằm cách đền Tam Giang chỉ khoảng 20 km, Onsen Lynn Times Thanh Thủy là khu nghỉ dưỡng khoáng nóng 5 sao tọa lạc tại xã Bảo Yên, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ. Với vị trí đắc địa bên dòng sông Đà thơ mộng, nơi đây là lựa chọn lý tưởng cho du khách kết hợp hành hương và thư giãn. Onsen Lynn Times Thanh Thủy nổi bật với nguồn khoáng nóng tự nhiên chứa tinh chất Radon quý hiếm, duy trì nhiệt độ từ 37 đến 53 độ C, tương đương với các mạch khoáng tại chân núi Phú Sĩ Nhật Bản. Khu nghỉ dưỡng này mang đậm phong cách xứ hoa anh đào với hơn 50 tiện ích chăm sóc sức khỏe như khoáng nóng cao cấp, khu xông hơi, massage, công viên nước, phố đi bộ Nhật Bản và khu cắm trại ven sông. Với sự kết hợp giữa không gian nghỉ dưỡng sang trọng và dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện, Onsen Lynn Times Thanh Thủy chính là điểm đến vô cùng hoàn hảo cho những ai muốn trải nghiệm sự thư giãn sau khi tham quan đền Tam Giang và khám phá vùng đất Tổ linh thiêng đó nha.
Lynn Times Thanh Thủy – Tổ Hợp Nghỉ Dưỡng Khoáng Nóng
Khu vui chơi Đảo Ngọc Xanh
Nằm tại thị trấn Thanh Thủy, Phú Thọ, khu vui chơi Đảo Ngọc Xanh là tổ hợp giải trí – nghỉ dưỡng nổi bật với cảnh quan xanh mát, nguồn khoáng nóng quý và hàng chục trò chơi hấp dẫn như đu quay, xe điện đụng, công viên nước, trượt cỏ…phù hợp cho cả gia đình và nhóm bạn. Với vị trí gần Hà Nội, nơi đây cũng là điểm đến lý tưởng cho các chuyến dã ngoại cuối tuần kết hợp vui chơi và thư giãn, đặc biệt là đối với những gia đình có trẻ nhỏ.
Với giá trị lịch sử – văn hóa sâu sắc, không gian linh thiêng và lễ hội truyền thống đặc sắc, đền Tam Giang là điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình tìm về cội nguồn dân tộc tại Phú Thọ. Nếu bạn mong muốn trải nghiệm sự bình yên, thắp nén nhang cầu an và khám phá những truyền thuyết huyền bí gắn với đất Tổ, hãy thử một lần ghé thăm đền Tam Giang Bạch Hạc nhé!
THAM KHẢO THÊM