Đền Quốc Mẫu Âu Cơ là một trong những điểm đến tâm linh nổi bật nhất tại Phú Thọ, thu hút đông đảo du khách thập phương đến hành hương và chiêm bái. Gắn liền với truyền thuyết “mẹ Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng”, ngôi đền không chỉ mang giá trị lịch sử sâu sắc mà còn là nơi linh thiêng để cầu bình an, tài lộc và phúc đức. Vì vậy, trải nghiệm hành hương Đền Quốc Mẫu Âu Cơ sẽ đưa bạn trở về với cội nguồn dân tộc, hòa mình trong không gian thanh tịnh giữa núi rừng và cảm nhận sự kết nối thiêng liêng với tổ tiên.
Mục lục
Đền Mẫu Âu Cơ tọa lạc tại xã Hiền Lương, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ. Nơi đây được xem là vùng đất địa linh nhân kiệt, gắn liền với truyền thuyết về Mẹ Âu Cơ – người đã sinh ra bọc trăm trứng, khởi nguồn cho dân tộc Lạc Hồng. Đền Mẫu không chỉ là điểm đến tâm linh quan trọng, mà còn là nơi tổ chức các lễ hội truyền thống đặc sắc để người dân và du khách thập phương về dâng hương, tưởng nhớ công đức của Tổ Mẫu Âu Cơ, đồng thời cầu mong một năm an lành và hạnh phúc. Với vị trí thuận lợi và ý nghĩa lịch sử sâu sắc, Đền Mẫu Âu Cơ chắc chắn sẽ là điểm đến không thể bỏ qua khi khám phá vùng đất tổ Phú Thọ.
Đền Mẫu Âu Cơ Phú Thọ là nơi thờ Quốc Mẫu Âu Cơ – người mẹ huyền thoại trong truyền thuyết “bọc trăm trứng”, biểu tượng cội nguồn của dân tộc Việt Nam. Sau khi chia tay Lạc Long Quân, bà đã đưa 50 người con lên vùng núi khai phá, trong đó người con trưởng sau này trở thành Hùng Vương – vị vua đầu tiên của nước Văn Lang.
Tương truyền, trong hành trình mở đất, bà từng dừng chân ở vùng Hiền Lương (nay thuộc huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ), khai hoang, dạy dân canh tác và gắn bó với mảnh đất này cho đến cuối đời. Sau khi bà mất, người dân lập miếu thờ, sau đó được triều Lê xây dựng thành đền chính thức vào năm 1465 và sắc phong Quốc Mẫu. Đến thời Nguyễn, đền tiếp tục được phong sắc và gìn giữ.
Đền có kiến trúc truyền thống gồm 5 gian hình chữ nhất (-), mái lợp ngói vảy, cột gỗ lim, nằm nép mình dưới tán cây đa cổ thụ rợp bóng. Năm 1991, Đền Mẫu Âu Cơ được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia và là điểm đến linh thiêng thu hút đông đảo du khách hành hương về nguồn mỗi dịp đầu xuân.
Thời điểm lý tưởng nhất để ghé thăm Đền Quốc Mẫu Âu Cơ có lẽ là vào mùa xuân, đặc biệt là những ngày đầu năm mới. Khi tiết trời se lạnh vừa qua đi, không gian vùng đất Hiền Lương trở nên trong lành, thanh tịnh, rất phù hợp cho một chuyến hành hương về cội nguồn dân tộc. Đây cũng là lúc du khách có thể cầu mong một năm an khang, thịnh vượng bên không khí linh thiêng của ngôi đền cổ kính.
Đặc biệt, vào ngày 7 tháng Giêng âm lịch hằng năm, tại đền diễn ra Lễ hội Đền Mẫu Âu Cơ – một sự kiện văn hóa tâm linh đặc sắc thu hút đông đảo nhân dân và du khách thập phương. Lễ hội gồm phần lễ trang nghiêm với các nghi thức truyền thống tưởng nhớ công ơn Quốc Mẫu và phần hội sôi động với các hoạt động văn nghệ, trò chơi dân gian đậm đà bản sắc văn hóa vùng đất Tổ.
Bên cạnh lễ hội chính vào ngày 7 tháng Giêng âm lịch, Đền Quốc Mẫu Âu Cơ còn tổ chức nhiều ngày lễ quan trọng khác trong năm, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương đến dâng hương, tưởng niệm và cầu an. Tiêu biểu có thể kể đến như: ngày 11–12 tháng Hai, ngày 12 tháng Ba, ngày 13 tháng Tám và đặc biệt là ngày Tiên thăng – 25 tháng Chạp, được xem là ngày Mẫu Âu Cơ hóa về trời.
Lưu ý: Từ trung tâm thành phố Việt Trì, bạn có thể đi theo hướng cao tốc Nội Bài – Lào Cai, mất khoảng hơn một giờ đồng hồ để đến Đền Mẫu Âu Cơ tại xã Hiền Lương, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ.
Đền Mẫu Âu Cơ Phú Thọ sở hữu một kiến trúc truyền thống độc đáo, mang đậm giá trị văn hóa và nghệ thuật cổ truyền. Ngôi đền được thiết kế theo kiểu 5 gian, với cột gỗ lim chắc chắn và mái ngói lợp hình vảy rồng, một đặc trưng nổi bật trong kiến trúc đền chùa cổ. Pho tượng Quốc Mẫu Âu Cơ trong đền cao 0.95m, được đặt trên ngai vị, với đầu đội mũ lấp lánh kim cương và hai tay nhẹ nhàng đặt lên đầu gối, tạo nên hình ảnh hiền hậu, thanh cao, tôn vinh người mẹ anh hùng của dân tộc. Tuy tượng được đặt ở độ cao gần 2m và không thể tiếp cận gần, nhưng vẻ đẹp và sự tỉ mỉ trong từng chi tiết chạm khắc xung quanh của bức tượng vẫn khiến du khách cảm nhận được sự linh thiêng và sự kỳ công của nghệ nhân.
Khuôn viên bên ngoài của đền khá rộng lớn với diện tích khoảng 200m dài và 150m rộng, được bao quanh bởi tường cao, tạo không gian yên tĩnh, thanh bình cho du khách chiêm bái. Đặc biệt, ngôi đền nằm dưới tán cây cổ thụ xum xuê, tạo nên một không gian hài hòa giữa thiên nhiên và công trình kiến trúc. Bên ngoài, hai giếng nước có tên Phượng và Loan nằm hai bên đền, cùng với dãy núi Giác phía trước và sông Hồng phía sau, tạo nên một cảnh quan tuyệt đẹp, linh thiêng và mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Tuy không to lớn và uy nghi như những đền thờ khác trong khu vực, Đền Mẫu Âu Cơ vẫn giữ được nét cổ kính và linh thiêng, phản ánh sự kết nối giữa con người với tổ tiên, đất nước và những giá trị văn hóa lâu đời của dân tộc Việt Nam.
Lễ hội Đền Mẫu Âu Cơ diễn ra vào dịp đầu năm, đặc biệt là vào ngày mùng 7 tháng Giêng, mang đậm ý nghĩa tinh thần và văn hóa dân tộc. Đây là dịp để con cháu tri ân công đức của Quốc Mẫu Âu Cơ, tôn vinh những giá trị lịch sử và đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam. Lễ hội này được tổ chức trang trọng và linh thiêng, không chỉ có các nghi lễ dâng hương, lễ vật mà còn đi kèm với các hoạt động văn hóa đặc sắc, hấp dẫn du khách thập phương.
Ngày mùng 7 tháng Giêng là ngày lễ chính, bắt đầu với lễ tế Thành Hoàng tại đình làng, sau đó rước kiệu từ đình vào đền. Lễ vật dâng lên Mẫu bao gồm 100 bánh ngọt, 100 phẩm oản, hoa quả…tất cả tượng trưng cho sự biết ơn và ngưỡng mộ của nhân dân đối với công lao to lớn của Quốc Mẫu Âu Cơ. Đặc biệt, lễ hội kéo dài ba ngày, từ mùng 7 đến mùng 9 tháng Giêng, mỗi ngày có những hoạt động khác nhau, tạo nên không khí sôi động và vui tươi. Trong suốt lễ hội, các trò chơi dân gian truyền thống như cướp cờ, đu tiên, đánh phết, hát Xoan, hát ghẹo…cũng diễn ra liên tục, thu hút đông đảo du khách và người dân tham gia, tạo nên một không gian lễ hội đầy màu sắc và ý nghĩa văn hóa.
Một đặc trưng không thể thiếu trong lễ hội Đền Mẫu Âu Cơ là tục làm bánh vôi, một món ăn truyền thống được làm từ bột gạo nếp và nước mía, là đặc sản của vùng Hạ Hòa. Điều này không chỉ thể hiện nét đặc sắc trong văn hóa ẩm thực của địa phương mà còn gắn kết cộng đồng, tạo nên một lễ hội không chỉ có lễ nghi mà còn là dịp để mọi người cùng chia sẻ, tận hưởng không khí vui vẻ.
Bên cạnh đó, lễ hội Đền Mẫu Âu Cơ còn có lễ phụ “Tiên thăng” vào ngày 25 tháng Chạp, cũng không kém phần đặc sắc, mang đến cho du khách những trải nghiệm thú vị và cảm nhận sâu sắc về tín ngưỡng thờ Mẫu Âu Cơ nữa đó nha.
Đền Mẫu Âu Cơ không chỉ nổi bật với giá trị lịch sử và văn hóa mà còn thu hút du khách bởi khung cảnh thiên nhiên trung du tuyệt đẹp. Nằm dưới tán cây cổ thụ xum xuê, đền tọa lạc giữa một không gian yên bình, tĩnh lặng. Phía trước đền là dãy núi Giác hùng vĩ, bao quanh là dòng sông Hồng hiền hòa uốn lượn, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ. Không gian rộng lớn với cảnh sắc non nước hữu tình khiến du khách cảm thấy thư thái, thanh tịnh khi đến đây. Những ngọn gió mát lành, tiếng chim hót líu lo, cộng với sự tĩnh lặng của đền làm tăng thêm vẻ linh thiêng và sự huyền bí, khiến đây trở thành điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích sự hòa mình với thiên nhiên và tìm kiếm sự bình yên.
Khi đến hành hương tại Đền Quốc Mẫu Âu Cơ, du khách cần lưu ý một số điều để chuyến tham quan được trọn vẹn và tôn nghiêm:
Chỉ cách Đền Quốc Mẫu Âu Cơ nửa giờ di chuyển, Lynn Times Thanh Thủy là một khu nghỉ dưỡng khoáng nóng cao cấp, lý tưởng để kết hợp chuyến hành hương với trải nghiệm thư giãn. Nơi đây nổi bật với phong cách thiết kế Nhật Bản, mang đến không gian yên bình và tĩnh lặng, phù hợp cho những ai muốn tìm kiếm sự nghỉ ngơi và tái tạo năng lượng sau chuyến tham quan.
Đặc biệt, khu nghỉ dưỡng có hệ thống tắm khoáng Onsen chuẩn Nhật Bản, nơi bạn có thể thư giãn trong những bể nước khoáng nóng tự nhiên, giúp giảm căng thẳng, cải thiện tuần hoàn máu và làm đẹp da. Đây sẽ là một điểm đến lý tưởng cho những du khách muốn kết hợp sự linh thiêng của Đền Quốc Mẫu Âu Cơ với một ngày thư giãn tuyệt vời.
Khi đến Lynn Times Thanh Thủy, du khách sẽ được trải nghiệm hệ thống tắm khoáng nóng đa dạng với nhiều bể tắm được thiết kế đặc biệt như bể rượu vang, bể trà xanh hay bể hoa hồng, mang lại những lợi ích cho cả sức khỏe và tinh thần. Tắm khoáng ở đây không chỉ giúp thư giãn mà còn có tác dụng làm sạch cơ thể, giảm căng thẳng và hồi phục năng lượng.
Với vị trí chỉ cách Đền Quốc Mẫu Âu Cơ một khoảng thời gian ngắn, bạn có thể dễ dàng kết hợp chuyến hành hương với một trải nghiệm tắm khoáng thư giãn giữa thiên nhiên tĩnh lặng. Hệ thống phòng xông hơi, spa trị liệu và massage tại Lynn Times Thanh Thủy cũng sẽ mang lại cho bạn một trải nghiệm toàn diện về sức khỏe nữa đó.
Ngoài việc tắm khoáng, Lynn Times Thanh Thủy còn có nhiều hoạt động thú vị khác để du khách khám phá. Khu vườn Nhật Matsuri với hồ cá koi và con đường trúc với không gian thanh bình chính là nơi lý tưởng để bạn có thể chụp ảnh và thư giãn. Ngoài ra du khách có thể tham gia các hoạt động văn hóa Nhật Bản như trà đạo, tham quan bảo tàng văn hóa hoặc tham gia lễ hội Yosakoi, cosplay tại khu sự kiện của Lynn Times. Những hoạt động này không chỉ làm phong phú thêm chuyến đi của bạn mà còn mang đến cơ hội tìm hiểu sâu về văn hóa Nhật Bản ngay tại mảnh đất Phú Thọ.
Lynn Times Thanh Thủy – Tổ Hợp Nghỉ Dưỡng Khoáng Nóng
Kết thúc hành trình, hành hương tại Đền Quốc Mẫu Âu Cơ sẽ là một trải nghiệm đầy ấn tượng và ý nghĩa, giúp bạn tìm lại sự bình yên trong tâm hồn và kết nối sâu sắc với lịch sử dân tộc. Không chỉ là nơi linh thiêng thờ cúng, đền còn mang đến cho du khách những khoảnh khắc tĩnh lặng giữa không gian thiên nhiên hùng vĩ. Vì vậy, Đền Quốc Mẫu Âu Cơ chắc chắn sẽ là điểm đến không thể thiếu trong hành trình khám phá những giá trị văn hóa tâm linh của vùng đất Phú Thọ linh thiêng.
THAM KHẢO THÊM
